Không chỉ là ngày lễ gia đình đoàn tụ, sum vầy cùng nhau ăn bánh ngắm trăng, Trung thu còn là dịp để tất cả trẻ em được tặng đèn ông sao, mặt nạ, rước đèn, múa hát, xem múa lân, đánh trống,.. dưới ánh trăng Rằm. Cho nên ngoài cái tên “Tết đoàn viên”, người dân Việt còn gọi trung thu là Tết thiếu nhi. Vậy vì nguồn gốc tên gọi này là gì? Hãy cùng khám phá trong bài viết sau.
1. Tại sao lại nói trung thu là Tết thiếu nhi?
Theo các nhà nghiên cứu khảo cổ học, Tết Trung thu ở Việt Nam có lịch sử rất lâu đời và nguồn gốc rất đa dạng. Có tài liệu ghi chép Tết Trung thu được vua nhà Lý tổ chức lần đầu chính thức tại kinh thành Thăng Long nhằm để tạ ơn thần Rồng đã mang mưa tới cho mùa màng bội thu, nhân dân ấm no. Theo đó, nhà vua cho tổ chức các hoạt động như đua thuyền, rước đèn kéo quân, múa lân, múa rối nước,… Cũng từ đó nó trở thành một phong tục truyền thống quan trọng của người Việt.
Tuy nhiên cũng có tài liệu cho rằng Tết Trung thu bắt nguồn từ sự tích chú Cuội, chị Hằng, thỏ ngọc trên cung trăng.
Nhưng dù theo nguồn gốc nào thì cứ đến ngày Tết Trung thu (trùng ngày Rằm tháng Tám, 15/8 âm lịch), người dân Việt cũng sẽ làm mâm cỗ dâng cúng tổ tiên, thần linh, sau đó cùng nhau tận hưởng khí trời mát mẻ của mùa thu. Đêm xuống nhà nhà sẽ uống trà, ăn bánh trung thu và ngắm trăng. Trẻ nhỏ thì sẽ được cha mẹ tặng quà (mặt nạ, đèn lồng, đèn ông sao,…), được tham gia các hoạt động rước đèn, phá cỗ, xem múa lân, múa rối nước,… rất náo nhiệt. Lâu dần, Tết Trung thu ở Việt Nam được “định nghĩa” thành Tết thiếu nhi.
2. Các hoạt động thường gặp trong ngày Tết trung thu
Trung thu là Tết thiếu nhi nên không quá lạ khi vào dịp lễ này, tất cả trẻ em trên toàn quốc sẽ được vui chơi thỏa thích với nhiều hoạt động ý nghĩa. Sau đây là một số hoạt động phổ biến nhất mỗi lần tới Tết Trung thu mà các bạn nhỏ hay tham gia:
- Rước đèn kéo quân
Rước đèn là một tập tục lâu đời của các em nhỏ trong ngày Tết trung thu. Thông thường, mỗi đứa trẻ sẽ được cha mẹ ông bà tặng hoặc tự tay làm ra một chiếc đèn trong các loại đèn trung thu sau: đèn ông sao, đèn cù (đèn ông sư), đèn kéo quân, đèn lồng, đèn ống bơ, đèn hoa đăng, đèn giấy nhún. Sau khi chọn được chiếc đèn trung thu yêu thích, các bạn nhỏ sẽ tụ tập lại và đi quanh khắp xóm làng.
Bên cạnh đó, hoạt động rước đèn kéo quân của các em nhỏ đã giúp không khí ngày Tết Trung thu trở nên nhộn nhịp, vui tươi.
- Làm đồ chơi trung thu
Trung thu là Tết thiếu nhi nên dĩ nhiên với những đứa trẻ thì không thể thiếu những món đồ chơi. Đa số các em nhỏ đều được cha mẹ, ông bà mua tặng mặt nạ, đèn lồng, đầu sư tử,… Song tại một số địa phương, gia đình, trẻ em còn được tự tay làm cho riêng mình những món đồ chơi do người lớn chuẩn bị nguyên liệu trước đó. Chẳng hạn như: tô vẽ mặt nạ, làm đèn ông sao, đèn cù, đèn ống bơ,…
- Bày cỗ – phá cỗ
Một trong những phần không thiếu trong ngày Tết Trung thu dành cho thiếu nhi đó là hoạt động thi đua bày – phá cỗ. Cỗ mừng Trung thu của các trẻ em thường được tổ chức tại nhiều nơi khác nhau như: ở trường lớp, làng xóm, hay ở gia đình. Những mâm cỗ sẽ được chuẩn bị từ nhiều bánh kẹo (bánh nướng, bánh dẻo, kẹo ngọt, bim bim,…) và các loại hoa quả (bưởi, chuối, táo, thanh long, lê, ổi, na, hồng ngâm, hồng đỏ, cà rốt, đu đủ, su su,….).
Mặt khác để mâm cỗ của mình trở nên đặc sắc, các bé thường cùng người lớn tạo hình các loại hoa quả thành những con vật dễ thương như: bưởi chó, táo cua, cá chép dưa hấu, thỏ bưởi, heo bưởi, chim công cà rốt, rùa na, cá thanh long, nhím lê – nho, ếch su su, gấu cam, ốc sên chuối táo,… Đến khi trăng Rằm lên tới đỉnh đầu cũng là lúc các em nhỏ phá cỗ, cùng thưởng thức hương vị của Tết Trung thu.
- Múa Lân
Ngoài rước đèn, trẻ em còn được tham gia múa lân hoặc đứng xem người khác múa lân. Ở Việt Nam, các em nhỏ múa lân sẽ múa từ đầu đến cuối nơi mình sinh sống. Còn người lớn sẽ mở cửa rước lân vào nhà nhảy múa với mong muốn xua đuổi tà khí, mang lại nhiều điều tốt lành cho gia đình. Đây còn là cách “ủng hộ các cháu nhỏ” bởi cuối bài biểu diễn, sẽ có động tác lân ngậm tiền thưởng.
Tuy nhiên, hoạt động múa lân từng nhà này ngày nay không còn được duy trì. Thay vào đó sẽ là các màn biểu diễn múa lân tại một nơi cố định.
- Ngắm trăng
Trung thu là Tết thiếu nhi nhưng trước đó nguồn gốc của nó là ngày tết trông trăng. Trăng ngày Rằm tháng Tám là đẹp, tròn và sáng nhất. Từ xưa, đa số các em nhỏ sẽ được ngồi quây quần bên người lớn vừa ngắm trăng vừa nghe kể chuyện về những điều lý thú trong cuộc sống. Song hoạt động ngắm trăng này ngày nay không còn phổ biến.
>> Xem thêm: Trung thu còn có tên gọi khác là gì?
Trên đây là những thông tin lý giải vì sao trung thu là Tết thiếu nhi mà bạn có thể tham khảo. Hãy thường xuyên truy cập website hoặc cài đặt ứng dụng Thăng Long Đạo Quán về điện thoại để mỗi ngày cập nhật kiến thức phong tục Việt Nam và phong thủy Việt. Ngoài ra, người dùng ứng dụng sẽ được trải nghiệm với hàng loạt công cụ tra cứu miễn phí (xem ngày tốt xấu, xem Bát tự, Tử vi, xem tuổi vợ chồng,…).
Tải ngày ứng dụng Thăng Long Đạo Quán tại đây.
Nguồn: https://thanglongdaoquan.vn/tai-sao-lai-goi-trung-thu-la-tet-thieu-nhi/
